Arbitreren op wedstrijden
Document containing source information
Je hebt voor gele gordel al wat geleerd over de regels, we gaan nu verder in op hoe arbitrage in zijn werk gaat op wedstrijden. Scheidsrechters zijn zowel vrouwen als mannen. Voor de gemakkelijkheid is de volgende tekst geschreven in de hij-vorm.
Sparring
Hoe en wat?
Een gevecht duurt meestal 2 minuten en wordt beslist met punten. Is er een gelijke stand na de 2 minuten dan wordt er nog 1 minuut gespard. Is er na die minuut nog steeds geen winnaar dan wordt geopteerd naar het winnende punt. Er wordt gekampt met het punt-stop systeem tot het eerste punt gemaakt wordt.
Wie ?
Allereerst hebben we deelnemers : chong (blauw) en hong (rood).
- Corner referees : noteren de punten. Deze noteren een punt wanneer ze er één of meerdere (hoekscheidsrechter) gezien hebben.
- Center referee: leidt het gevecht. Hij start en stopt het gevecht. Hij is de persoon die het (middenscheidsrechter) gevecht onderbreekt voor het geven van waarschuwingen.
- De jury tafel: Aan de tafel zit de Jury president, en is verantwoordelijk over de ring. Hijhoudt in de gaten welke deelnemers er na elkaar moeten uitkomen. Ook is er
een jury lid die de waarschuwingen bijhoudt om nadien de hoekscheidsrechters te controleren. De Timekeeper houdt de tijd in de gaten. Er is nog één middenscheidsrechter aanwezig aan de tafel als reserve.
Punten
De punten worden genoteerd op het puntenformulier. Na het gevecht ontvangt de ringscheidsrechter de puntenformulieren van de hoekscheidsrechters. Nadien brengt hij
de formulieren naar de tafel. Daar wordt alles geteld, daarna wordt de uitslag meegedeeld door de jury president.
De puntenwaarden :
- 1 punt Alle vuisttechnieken op het lichaam of gezicht
- 2 punten Alle beentechnieken op het lichaam
- 3 punten Alle beentechnieken op het gezicht
Waarschuwingen:
- Ui Ju Hanna: bij een waarschuwing wordt het gevecht even stil gelegd (=heachyo) en krijgt de beschuldigde één waarschuwing. Bij drie waarschuwingen wordt één punt afgetrokken.
- Gam Jum Hanna: een minuspunt kan je krijgen door full-contact (te hard, meestal ongecontrolleerd), of een vallende tegenstander trappen of natrappen. Drie directe minuspunten is diskwalificatie (Sil Kyuk).
Je krijgt een waarschuwing als je … :
- duwt
- onder de gordel trapt
- de tegenstander vastneemt
- Peen techniek uitvoert op de rug of op het achterhoofd
- expres gevecht vermijdt (weglopen)
- neervalt (hand op grond)
- uit de ring gaat
- aanvalt zonder te kijken
- wegdraait
- praat
- provoceert– punt claimt
Tul
Hoe en wat?
Hoe hoger de graad, hoe meer tuls men loopt op competitie. Bij gekleurde gordels wordt er meestal slechts één tul gelopen.
Wie ?
Er zijn vijf scheidsrechters die de tul beoordelen. Er is nog steeds de tafel met de hoofdscheidsrechter.
Punten
De jury houdt altijd rekening met verschillende factoren, zoals: kracht, evenwicht, ademhaling, techniek en ritme. Er zijn twee systemen die bij tul gehanteerd worden, namelijk punten- of afval systeem. Bij het laatste worden twee deelnemers opgesteld, daarvan wordt na de tul onmiddellijk een winnaar beslist. De vijf scheidsrechters hebben dan de plicht om een winnaar aan te duiden of een gelijke stand. De meerderheid van deze vijf is de winnaar.
Voorbeeld: 2 voor hong en 3 voor chong = chong wint.
Bij het punten systeem noteren de vijf scheidsrechters elk apart punten. De deelnemer neemt alleen plaats op het veld. Op grote competities bij zwarte gordels worden apart punten gegeven op de verschillende factoren. Maximum 5 punten voor techniek en maximum 3 voor krachtevenwichtademhaling-ritme. Dan krijgt men een eindscore met een maximum waarde van 17.
Team sparring
Bij team sparring zijn er vijf deelnemers per team. Er wordt getost en de winnaar beslist welk team eerst een persoon naar voren moet brengen. Na elk gevecht wordt er een winnaar beslist. 1 punt voor gelijke stand, 2 punten bij winst. Het team met de meeste punten wint.
Team Tul
Hier gelden dezelfde regels dan bij tul. Er kan gebruik gemaakt worden van afvalsysteem(elk om beurt wel tul lopen), of het puntensysteem. Een team bestaat uit 3 tot 5 personen. Bij het puntensysteem worden terug apart punten gegeven op de verschillende factoren. Er komt één factor bij, namelijk maximum 5 punten voor presentatie, team work en choreografie. Dus een maximum waarde van 22 punten.
Special technics
Bij deze discipline worden zo hoog, of zo ver mogelijke trappen uitgevoerd. Afhankelijk van elke discipline. Enkele disciplines:
- Tymio nopi ap cha busigi
- Tymio nomo yop cha jirugi
- Tymio dollyo chagi
- .....
Het is meestal een afvalrace en men gaat verder of hoger tot er een winnaar is.
Op grote competities wordt een puntensysteem gebruikt en zijn er verschillende trappen uit te voeren.
Power breaking
Hier wordt getracht met een hand- of voettechniek zoveel mogelijk planken te doorbreken. Ook afval- of puntensysteem. Enkele technieken:
- Ap jumok jirugi
- Yop cha jirugi
- Bandae dollyo chagi
- .....
Traditional sparring
Hier wordt een stijlgevecht uitgevoerd. Het kent weinig grenzen, is volledig ingestudeerd door het tweetal. De scheidrechters bepalen de twee winnaars op verschillende factoren. De verschillende duo’s komen elk om beurt in de ring ‘stijl’ sparren.
De ultieme tips voor een goede tul
- Tul moet beginnen en eindigen op dezelfde plaats.
- Steeds een juiste houding, stand en stellingen.
- De spieren van het lichaam zijn volledig ontspannen na iedere beweging en totaal gespannen tijdens de beweging.
- Ritmische beweging uitvoeren en niet stijf lopen.
- Alles in één gecoördineerde actie.
- Snelle of trage uitvoering naargelang de opgelegde oefening.
- Iedere tul moet perfect gekend zijn alvorens men de volgende aanleert.
- Ken de betekenis van iedere beweging.
- Iedere beweging uitvoeren met zin voor realisme.
- Zowel aanvallende, verdedigende technieken, links en rechtse technieken even krachtig en gestroomlijnd.
- Elke tul is evenwaardig, onderhoud ze allemaal.